ادبیات و فلسفة وجودی (اگزیستانسیالیسم)

ارتباط میان فلسفه و ادبیات به روزگاران بسیار دور و حداقل به زمان افلاتون فیلسوفی که همپای شهرت فلسفی‌اش ادیب توانایی نیز بود، باز می‌گردد؛ شوپنهاور، راسل، برگسون و ... از دیگر فیلسوفانی بودند که آثارشان، به گواهی منتقدان، با بهترین آثار ادبی پهلو می‌زد. چنین به نظر می‌رسد که این اندیشمندان برای بیان عقاید فلسفی خود ناگزیر از به کارگیری زبانی روشن بوده‌اند اما دربارة فیلسوفان وجودی و ارتباط آنان با ادبیات و ژانرهای ادبی، باید به گونه‌ای دیگر اندیشید. در این مقاله ابتدا کوشیده شده است تا با برجسته ساختن مواردی چون رویکرد پدیدار شناسانة این فیلسوفان، تغزلی و عاطفی بودن اندیشة آنان و تلقی‌شان از انسان چون «هستی ‌ـ در ـ جهان» به علل درهم تنیدگی این اندیشة فلسفی با ادبیات اشاره شود و در ادامه نیز نشان داده شود که چگونه اعتقاد به تقدم وجود بر ماهیت انسانی و نقش تعیین کنندة وضعیت‌های انسانی در شکل‌گیری ماهیت انسان سبب پیوند این اندیشه با ژانرهایی چون رمان، داستان کوتاه و نمایش‌نامه گردیده است و باور به توانایی شعر در آشکار ساختن هستی، عامل آشتی دهندة شعر با فلسفة وجودی است.